Tevfik İzmirli – WikiLeaks I – Heyecan yeni başlıyor..

28/11/2010 (Kategori: WikiLeaks Yazıları, Yorum - Polemik)

Merhabalar,

WikiLeaks’in belgelerinde şu ilk gece itibarı ile durum nedir? Neler biliyoruz?

- 251,287 adet gizli Amerikan belgesi açıklandı.

- 7,918 belge ila Ankara Büyükelçiliği, Washington D.C.’den sonra en fazla belge üreten merkez olmuş.

- Yunanistan, Ukrayna gibi ülkelerden açıklanan belge olmaması dikkat çekiyor.

- WikiLeaks belgeleri kendi web sitesinde değil, önceden anlaştığı yayın organları kanalıyla açıklıyor.

- Bunlar; Amerika’da ‘The New York Times’, İngiltere’de ‘The Guardian’, Almanya’da ‘Der Spiegel’, Fransa’da ‘Le Monde’ ve İspanya’da ‘El Pais’..

- Meğerse belgeler bu beş yayın organına bir kaç hafta önceden teslim edilmiş.

- Bunların yayına aynı saatte başlamayı kabul etmeleri şart koşulmuş.

- Belgeler beş değişik gizlilik seviyesinde. ‘Gizli’ – Secret – olanlar 11,000 adet. ‘Yabancılar Görmeyecek’ – Noforn – olanlar 9,000 adet. ‘Gizli ve Yabancılar Görmeyecek’ olanlar 4,000 adet. Kalanı ise ya gizlinin bir alt sınıfı olan ‘Mahrem’ – Confidential – ya da gizli olmayan belgeler.

- Belgeler, SIPDIS – Secret Internet Protocol Router Network – adı verilen ABD’nin askeri, diplomatik ve federal kuruluşlarının kullandığı, dış dünyaya kapalı, bir ‘devlet intranet sistemi’nden alınmış durumda. Bu sisteme her giren kullanıcı, kendi yetki seviyesine göre, belli gizlilik derecelerine ulaşabiliyor. ‘Gizli’ -secret – olarak sınıflanmış belgelere ulaşma yetkisi, daha 1993 yılında 3 milyondan fazla personele tanınmış..

Özellikle 11 Eylül saldırılarından sonra bu rakamın kontrolden çıktığı, terörizmle daha etkin mücadele edebilmek için eldeki pek çok bilgi bankasının SIPDIS’e bağlandığı biliniyormuş. Bu gün itibarı ile bu kullanıcı sayısının kaç milyon olduğu açıklanmıyor.. Tipik bir Amerikan fiyaskosu bu.. Tokyo’daki Büyükelçinizin merkeze yolladığı bir gizli rapora Irak’daki bir piyade onbaşınız ulaşabiliyor.. Al sana yüksek teknoloji.. Tipik Amerikalı tavrıyla, bir sürü de kural koymuşlar.. Sözde, SIPDIS’de çalışmakta olan bir personel kahve almak için bile ekranın önünden kalksa önce sistemden çıkacak, döndüğünde tekrar şifresini girerek açacak, vs..

Belgeleri sistemden kopyalayan tıfıl Amerikan askerinin adı Bradley Manning. Soldaki fotoğraf ona ait. Sağdaki de WikiLeaks’in sahibi Julian Assange.

The New York Times editörü, yazısında şu hususları açıklamış:

- N.Y. Times olarak belgelerin bazılarını yayımlamayacaklar. Bir kısmı ABD’nin milli güvenliğine zarar verebileceğinden, bir kısmı olası bir savaşta düşmanların işine  için yarayabileceğinden, bir kısmı da raporlarda adı geçen bazı bilgi kaynaklarının hayatları tehlikeye girebileceği için. Bazı belgelerde ise sadece bazı isimler silinmiş olacak.

N.Y. Times editörü, tüm belgeleri ABD yetkililerine gösterdiklerini, yetkililerin belgelerin gerçekliğini kabul ettiklerini yazıyor. Ayrıca, hangilerini yayımlamayacaklarını, hangilerini bazı isimleri silerek yayımlayacaklarını da iletmişler. Yetkililer bu detayları inceledikten sonra bazı ek kısıtlamalar talep etmişler. Editör, bunların bazılarını kabul ettik, bazılarını etmedik, diyor.

- Şu anda bu beş basın organında sadece onların seçip yayımladıkları belgeleri okuyabiliyoruz. Henüz internetten ulaşıp, kelime aratarak belge bulma imkanımız yok. Bunun için belgeleri WikiLeaks’in kendi sitesinden yayınlamasını beklemek gerekecek..

- N.Y. Times editörü yazısında buna da değinmiş. “Eğer bizim hassasiyet göstererek yayımlamadığımız belgeler kamuya açık hale gelirse, o zaman biz de kendi okuyucumuzu bu bilgiden mahrum bırakamayız”.

O bakımdan, “heyecan yeni başlıyor” diyorum.. Adamın dediği gibi, “Turbun büyüğü heybede”..