Tevfik İzmirli’den bir inceleme – “Mamur, müreffeh ve büyük Türkiye”ye bir adım daha yaklaşıyoruz.. Sadece THY uçmuyor, TCDD de kanatlandı.. Yılların ihmali telafi ediliyor.. Ray medeniyetine geç de olsa kavuşuyoruz.. Yüksek hızlı trende neredeyiz?
11/11/2010 (Kategori: Seçtiğim Haberler, Yazılarım, Yorum - Polemik)
“Altmış yıldan beri ilk defa demiryollarının bütçeden aldığı pay karayollarının payını geçti”
“Yılda bin kilometreye yakın hat yenileniyor”
“Ankara – Eskişehir YHT hattı yolcu rekoru kırıyor”
“Eskişehir – İstanbul YHT bağlantısı 2013′de tamamlanacak..”
“Ankara – Konya YHT hattına son ray bloğu, 1 Kasım, 2010′da törenle yerleştirildi..”
“Ankara – Sıvas YHT hattında inşaat devam ediyor..”
“Ankara – Kayseri YHT hattında projeler hazır, 2011 içinde ihaleye çıkılması bekleniyor..”
“Bandırma – Bursa – Osmaneli YHT hattında ön yeterlilik ihalesi 5 Kasım’da yapıldı.. Bu hat Bursa’yı Osmaneli üzerinden Ankara ve İstanbul’a bağlıyor.. İhaleye 18 firma ve ortaklık katıldı..”
“Sırada Ankara – Afyon – İzmir ve İstanbul – Edirne YHT hatları var..”
“Antalya, Giresun, Trabzon, Samsun, Gaziantep, Diyarbakır, Adana hızlı tren talep ediyor..”
“Çin Halk Cumhuriyeti ile yeni YHT hatlarının yapımı konusunda anlaşma imzalandı.”
“Çin kredisi ile inşa edilecek ilk hat, muhtemelen Sıvas – Erzincan – Erzurum – Kars YHT hattı olacak”
“YHT rayları Karabük Demir Çelik’de, tren tekerlekleri MKE’de, ray bağlantı elemanları Erzincan’da imal ediliyor.. YHT hatlarında kullanılacak makasları üretmek için gereken tesis, Avusturya ortaklığı ile Çankırı’da kuruluyor”
“Adapazarında TCDD – ROTEM (Kore) ortaklığı ile kurulan fabrika metro, YHT ve dizel tren setlerini üretiyor..”
“Kuru limanlar Anadolu’ya yayılıyor”
“Ayda 5,750 blok tren seferi yapılıyor”
“TCDD, Otomobil ve otomotiv yedek parçası ihracatına özel nakliye çözümleri ile katkı sağlıyor”
“YHT’lerin yük nakliyesine de dolaylı faydası var: Mevcut hatlar tamamen yük taşımacılığına kalacak”
“Altmış yıldan beri ilk defa demiryollarının bütçeden aldığı pay karayollarının payını geçti”
2010 Yılı bütçesinde demiryollarına ayrılan başlangıç yatırım ödeneği 3,8 milyar lira olarak belirlendi. Bu miktar, 3,0 milyar TL olan karayoları yatırım ödeneğinine göre yüzde 26 daha yüksek.
Bir yandan YHT Hatlarında inşaatlar devam ederken, diğer yandan konvansiyonel hatlarda yenileme çalışmaları yapılıyor..
Aşağıdaki fotoğraf İzmir – Aydın arasındaki hat yenileme çalışmalarından.. Ahşap traversler ön germeli betonarme elemanlarla değiştiriliyor.. Ülke çapında yıllık hat yenilemesi 1,000 km. yi buluyor..
Şu resim, yenilemesi bitirilen Nazilli – Aydın – İzmir hattında sefere konan bir ‘Raybüs’e ait.
Alsancak istasyonunda görülen Raybüs, Nazilli – İzmir arasını 5 saatten 2,5 saate indirdi. Yenilenen güzergahın bazı kısımları, 130 yıl önce İngilizler tarafından inşa edildiğinden beri ilk yenilemeyi görmüş oldu.
1881 yılında bir İngiliz şirketi tarafından yapılan ve günümüze kadar yenilenmeyen 45 km uzunluktaki Aydın – Nazilli demiryolunun yenilenmesiyle birlikte, 175 kilometrelik İzmir – Aydın- Nazilli hattını yenileme çalışmaları tamamlandı. İleri teknoloji ürünü 60’lık raylarla (UIC-60) yenilenen bu hatta, İzmir – Nazilli, Söke – Nazilli olmak üzere raybüslerle toplam 12 sefer yapılacak. Böylece, geçen yıl yenilenerek hizmete giren İzmir – Aydın / Ortaklar – Söke demiryolunda yılda 800 bin kişi taşınırken, Aydın – Nazilli demiryolunun hizmete alınmasıyla, bu bölgede taşınacak yolcu sayısı yılda 1 milyon 100 bin kişiye ulaşacak.
Hattın Nazilli – Denizli kısmının da 2011 başlarında hizmete girmesi bekleniyor..
İzmir- Aydın-Nazilli hattının yenileme çalışmalarına toplam, 150 milyon TL harcama yapıldı. TCDD, 2003 yılından bu yana mevcut sistemin yenilenmesi çalışmaları kapsamında, Ege bölgesinde 430 kilometrelik demiryolu ağı yenilerken, ülke genelinde yaklaşık 4 bin 600 kilometre yol yenilemesi gerçekleştirdi.
Raybüsler sadece bu hatta değil, Eskişehir – Kütahya ve Adana – Mersin hatlarında da çalışıyor.
Her biri ikişer araçtan oluşan ilk 12 çoklu dizel ünite Kore’den hazır olarak temin edilmiş. Ardından 12 adedi üçlü, 12 adedi dörtlü setten oluşacak 84 araçlı 24 çoklu setin imalatına Adapazarındaki TUVASAŞ tesislerinde başlanmış durumda.
Yenileme çalışmalarının önemini vurgulamak için şunu ifade edelim: Halihazırdaki hatların bazı kısımları o kadar kötü durumda ki, tren seferlerinin, düşük hız ve kaza ihtimali yüzünden, tamamen durdurulmuş olduğu şehirler var. Örneğin Denizli iki senedir tren ulaşımından mahrum durumda..
Yenilenen hatların eski haline bir örnek aşağıda. Bu resim hattın Torbalı İstasyonu’ndaki halini gösteriyor. 2005 yılında çekilmiş. Ahşap traversler neredeyse yok olmuş.
“Ankara – Eskişehir YHT hattı yolcu rekoru kırıyor”
Temmuz başından beri karşılıklı seferler her saat başına çıkartıldı. Yıllık yolcu sayısı 1,5 milyona gidiyor. Şu anda seyahat süresi 1 saat 25 dakika. Sincan-Ankara etabı ile yapımı devam eden Eskişehir Gar Geçişi Projesi’nin 2011 yılında tamamlanmasıyla bu süre 1 saat 5 dakikaya inecek. Ankara’dan Kütahya’ya giden yolcular, Eskişehir garında aktarma yaparak Raybüslerle devam ediyorlar.
“Eskişehir – İstanbul bağlantısı 2013′de bitecek..”
Ankara-İstanbul hızlı tren projesinin 2. etap çalışmaları Eskişehir – İstanbul olarak devam ediyor.
Hattın bu kısmında bir takım hukuki sorunlar yüzünden işe iki yıllık bir gecikme ile başlanabildi.
Eskişehir-İnönü arasındaki 30 km’lik hızlı tren hattı tamamlanmış durumda.
2008 yılı sonunda inşaatına başlanan İnönü-Vezirhan arasındaki 54 km’lik kısımda yoğun bir tünel kazısı devam ediyor. Bu kesimde toplam 28.750 mt. uzunluğunda 19 adet tünel yapılacak. Şimdiye kadar 5 adet tünelin inşaatı tamamlanmış durumda. 11 adet tünelde çalışmalar devam ediyor. Toplam 10.649 mt.lik tünel delgisi tamamlandı. Şu tünel Osmaneli’nin Ciciler köyünde:
Çalışmalar Bozüyük-Bilecik arasındaki dağlık coğrafyada devam ediyor.
Coğrafya gerçekten dağlık.. İnönü – Köseköy arasındaki güzergahtan bir fotoğraf:
2. etabın 2. kesimi ise Bileciğin kuzeyindeki Vezirhan’dan başlayıp Osmaneli, Pamukova, Alifuatpaşa, Doğançay ve Sapanca’yı geçerek Kocaeli’ye bağlı Köseköy’e kadar olan 104 km’lik bölümden oluşuyor.
Doğançay-Sapanca arasına yapılacak 8 km’lik tünel sayesinde güzergahta önemli bir kısalma (15-20 km) meydana gelecek ve hızlı tren Arifiye’den geçmeyecek.
Sapanca-Adapazarı arasında ayrı bir rehabilitasyon yapılarak Adapazarı-İstanbul hızlı tren işletmesi aynı hat üzerinden gerçekleştirilecek. Vezirhan-Köseköy kesiminde toplam 26.177 mt. uzunluğunda 15 adet tünel yapılacak. 5 adet tünelin imalatı tamamlandı. 3 adet tünelde çalışmalar devam ediyor. Tamamlanan tünellerle beraber toplam 6.701 mt.lik tünel delgisi tamamlanmış oldu. Sapanca’daki tünel kazısına ne zaman başlanacağına dair karar bekleniyor.
Projenin bu kısmı, Osmaneli’den başlayarak, Yenişehir üzerinden Bursa’ya bağlanıyor.
Bu hattı Çin Halk Cumhuriyeti’nden CRCC ve CMC ile Türkiye’den Cengiz ve İÇTAŞ İnşaat’dan oluşan konsorsyum inşa ediyor.
Projenin toplam bedeli 1,27 milyar dolar. Bunun 720 milyon doları Çinden, kalanı Avrupa Yatırım Bankası’ndan sağlanmış.
Ankara – Konya YHT hattına son ray bloğu, 1 Kasım, 2010′da törenle yerleştirildi..
Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, törende yaptığı konuşmada projenin yüzde 90 oranında tamamlandığını, Kasım sonuna kadar elektrik hatları ve sinyalizasyon işlerinin tamamlanacağını ve Aralık ayı başlarında hattın deneme seferlerine hazır hale geleceğini söyledi. 2011′in ilk çeyreğinde yolculu seferlerin başlaması umuluyor.
YHT ile Ankara – Konya arasında seyahat süresi 1 saat 15 dakikaya, 2013 yılında Eskişehir – İstanbul bağlantısı tamamlandığında ise İstanbul – Konya arası 3 saat 30 dakikaya iniyor..
“Ankara – Sıvas YHT hattında inşaat devam ediyor..”
Projenin ilk etabı olan Yerköy – Sıvas arası için yapılan ihaleyi kazanan China Major Road Bridge – Cengiz – Mapa – Limak – Kolin ortak girişimi çalışmalarını sürdürüyor. Ankara – Yerköy kısmının projeleri tamamlandı ihaleye çıkılması bekleniyor.
Ankara – Sıvas arasında mevcut demiryolu hattı 602 km. Bu proje ile 141 km. kısalarak 461 km. ye iniyor. Şu anda 12 saat olan tren yolculuğu da 2 saat 51 dakikaya düşecek. Şu anda 21 saat olan Sıvas – İstanbul tren yolculuğu ise 5 saat 49 dakikaya düşüyor.
“Ankara – Kayseri hattında projeler hazır, 2011 içinde ihaleye çıkılması bekleniyor..”
Bu hattın Ankara – Yerköy arasındaki 174 km.’lik kısmı zaten yapılmakta olan Ankara – Sıvas hattında yer alıyor. Bu hat üzerinde bulunan Yerköy ile Kayseri arasında yapılacak 139 km.’lik YHT hattı Kayseri’yi Ankara’ya bağlamaya yetecek. Hat tamamlandığında şu anda 7 saat süren Ankara – Kayseri arasındaki tren yolculuğu sadece 2 saat alacak.
“Bandırma – Bursa – Osmaneli hattında ön yeterlilik ihalesi 5 Kasım’da yapıldı.. Bu hat Bursa’yı Osmaneli üzerinden Ankara ve İstanbul’a bağlıyor.. İhaleye 18 firma ve ortaklık katıldı..”
Aslında Eskişehir – İstanbul hattına Bilecik’den mi, Osmaneli’den mi bağlanılacağı henüz kesin değil. Bu hattın inşaatına 2011′de başlanması ve dört yıl içinde hizmete alınması planlanıyor. Hat hizmete girince Bursa – İstanbul yolculuğu, Bursa – Ankara yolculuğundan bir saat daha uzun sürecek, çünkü YHT İstanbul’a girerken İzmit – Gebze arasında hızını 160 km.’ye, Gebze’den itibaren ise 120 km’ye indirecek. Bu hız kısıtının sebebi, yer darlığından mevcut çift hatta sadece tek hat ilave edilebilmesi. Bu durumda, toplam üç hat Marmaray çerçevesinde çalışacak olan çok sayıdaki banliyö treni ile paylaşılacak.
“Sırada Ankara – Afyon – İzmir ve İstanbul – Edirne hatları var..”
Ankara – Afyon – Uşak – İzmir hattının İzmir’e Turgutlu – Kemalpaşa üzerinden mi yoksa Manisa – Menemen üzerinden mi gireceği tartışılıyor.
Bu hattın ‘Etüt Proje ve Mühendislik Hizmetleri’ işi tamamlanmış durumda. Ankara-İzmir arası Manisa – Menemen üzerinden 663 km. ve seyahat süresi 3 saat 50 dakika. Turgutlu – Kemalpaşa üzerinden ise 624 km. olup, seyahat süresi 3 saat 20 dakika.
Ankara-İzmir hızlı tren projesinin tamamlanması ile birlikte Ankara-İzmir arasında günlük karşılıklı olarak 40 tren çalıştırılması planlanlanıyor.
Bu proje ile Ankara – Afyon arası da 1 saat 15 dakikaya inecek..
İstanbul – Edirne hattı inşaat kolaylığı bakımından coğrafi avantaja sahip. Dümdüz bir araziden geçiyor. İstanbul – Edirne yolculuğunu bir saate indirmesi bekleniyor. Edirne’ye gelen Bulgar ve Yunan vatandaşlarının günü birlik İstanbul’a gidip gelebilmeleri mümkün olacak. Özellikle hat üzerindeki Çerkezköy’ün ulaşım bakımından İstanbul’un bir semti haline gelmesi bekleniyor. Bulgaristan hududundan başlaması ve Halkalı’dan itibaren Marmaray’a bağlanması ilginç yönleri.
“Antalya, Giresun, Trabzon, Samsun, Gaziantep, Diyarbakır, Adana hızlı tren talep ediyor..”
Antalya’ya Afyon’dan, Giresun’a Erzincan’dan, Trabzon’a Erzurum’dan, Samsun’a Ankara’dan, Diyarbakır’a Sıvas – Erzincan hattından ve Elazığ üzerinden bağlantı verilebileceği konuşuluyor. Bütün bu illerin sivil toplum kuruluşları lobi faaliyeti içindeler. Özellikle Adana’daki örgütler isyan halindeler. Adana’nın unutulduğunu öne sürerek bölge milletvekillerinin ortak bir platform oluşturmalarını talep ediyorlar. Adana, Mersin, Hatay, Osmaniye’nin toplu olarak önemi ortada. Seslerini duyurabilecekleri umulur. Burada ilginç olan Gaziantep’in durumu, Gaziantepliler daha ziyade şehirleri ile Halep arasında bir hızlı tren bağlantısına yoğunlaşmış durumdalar.
“Çin Halk Cumhuriyeti ile yeni YHT hatlarının yapımı konusunda anlaşma imzalandı.”
“Çin kredisi ile inşa edilecek ilk hat, muhtemelen Sıvas – Erzincan – Erzurum – Kars hattı olacak”
8 Ekim, 2010 tarihinde, Ankara’da, Çin Halk Cumhuriyeti ile Türkiye Cumhuriyeti arasında, başbakanlar düzeyinde sekiz anlaşma imzalandı. Bunların bir tanesi de, Türkiye’nin inşa etmeyi planladığı 4,500 – 5,000 km.lik demiryolu şebekesine Çin’in finansman sağlaması konusundaki prensip anlaşmasıydı. Çin’in uzun vadeli, düşük faizli yatırım kredisi sağlaması bekleniyor..
“YHT rayları Karabük Demir Çelik’de, tren tekerlekleri MKE’de, ray bağlantı elemanları Erzincan’da imal ediliyor.. YHT hatlarında kullanılacak makasları üretmek için gereken tesis, Avusturya ortaklığı ile Çankırı’da kuruluyor”
Kardemir YHT Raylarını Üretmeye Başladı
Uluslararası standartlara uygun, bir metresinin ağırlığı 60 kilogram olan ve 72 metre boyundaki UIC-60 tipi rayların üretimine Kardemir’de başlandı. İlk parti ray 27 Eylül, 2007′de teslim edildi. Kardemir bu siparişi, TCDD’nin açtığı uluslararası ihaleyi kazanarak aldı. Aynı raylar sadece YHT hatlarında değil, eski hatların yenilenmesinde de kullanılıyor.
MKE’de Yerli Tren Tekerleği Üretimi Başlıyor.
TCDD ile MKEK arasında, TCDD’nin çeken ve çekilen araçlarında kullanılan monoblok tekerlek ve tekerlek takımları ihtiyacının yerli olarak üretimine ilişkin Mutabakat Protokolü, 31 Temmuz 2009 tarihinde imzalandı. MKE, TCDD işbirliği ile teknik şartnamelere ve uluslararası standartlara uygun olarak Türkiye’nin ihtiyacı olan tren tekerlekleri üretmeye başladı.
Bilindiği üzere, TCDD’ye ve diğer raylı sistem işleticilerine ait çeken ve çekilen araçlarda kullanılan monoblok tekerlek ve tekerlek takımları, yerli üretim olanağı bulunmadığı için yurt dışından temin edilmekte, üreticilerin az olması nedeniyle temininde ciddi zorluklar ve gecikmeler yaşanmaktaydı.
Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, Kırıkkale’de başlayan monoblok tren tekeri üretiminin Türkiye’ye döviz kazandıracağını belirterek, ”Bu, 100 milyon avroluk bir tasarruf anlamına geliyor, monoblok tren tekeri üretimine ilişkin imzalanan protokol kapsamında yapılacak 300 milyon TL’lik yatırımla MKE tek vardiyada yılda 35 bin monoblok teker üretecek” dedi. TCDD Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Süleyman Karaman ise projenin uygulamaya konulmasıyla Türkiye’deki raylı sistemler için ihtiyaç duyulan monoblok tekeri ithal etme zorunluluğundan kurtulduklarını belirtti. TCDD’nin yurt dışından yılda 20 bin tren tekeri satın aldığına dikkati çeken Karaman, ayrıca belediyelerin tren tekeri için yılda harcadığı paranın 120 milyon avroyu bulduğunu söyledi.
Erzincan Ray Bağlantı Elemanları Fabrikası Hizmete Girdi.
Erzincan Organize Sanayi Bölgesi’nde, temeli 2008 yılında atılan ve Alman firması Vossloh tarafından yapılan Ray Bağlantı Elemanları Fabrikası, 6 Mart 2009 tarihinde hizmete açıldı. TCDD Genel Müdürü Süleyman Karaman törende yaptığı konuşmada, “Erzincan Ray Bağlantı Fabrikası; deneme üretimine rağmen, İngiltere, Fransa, İspanya ve Japonya başta olmak üzere üç kıtada toplam 17 ülkeye ihracat gerçekleştirmiştir. Yol bakım, yenileme çalışmalarının temel unsurlarından birisi olan bağlantı elemanlarına TCDD’nin yılda 2- 3.5 milyon adet ihtiyacı bulunmaktadır. Ülkemizde üretimi ile sadece mali açıdan değil, zaman açısından da tasarruf sağlayarak, yol yenileme çalışmalarına katkı sağlayacaktır. Bilindiği gibi yol yenileme çalışmaları da hızlı tren projeleri kadar önemli bir konudur. Yollar yenilendikçe tren hızları da artmaktadır” dedi. Tesisi kuran Alman firması Vossloh Fastening Systems GmbH Genel Müdürü Peter Mertens, Erzincan’da yapılan fabrikanın 32 bin metre kare alan üzerine kurulduğunu ve 2 Bin 700 metre karelik üretim tesislerine sahip fabrikanın yılda 8 milyon adet bağlantı elemanı ve parça üreteceğini belirtti. TCDD ve raylı sistemle ulaşımı sağlayan belediyelerin ihtiyacını karşılayacak fabrikada, 55 kalifiye eleman istihdam edilecek.
Çankırı YHT Makas Fabrikası – Vademsaş’ın temeli atıldı
TCDD, Kardemir ve Voestalpine ortaklığında kurulan Çankırı Makas Fabrikası’nın temeli, 22 Ağustos 2010′da atıldı.
Törende, Binali Yıldırım, ”Demiryollarını ayağa kaldırmak sadece yüksek hızlı tren işletmeciliğini Türkiye’ye getirmekle olmuyor, başka ne yapacaksınız, demiryollarında yerli sanayiyi de geliştireceksiniz.Yerli sanayi nasıl gelişecek? İşte Kardemir’e ray imal ettireceksiniz, YHT rayı yaptıracaksınız, Kırıkkale’de Makine Kimya’ya tekerlek sistemleri yapmak için görev vereceksiniz, Çankırı’ya YHT makası yapmak için görev vereceksiniz, Eskişehir’de lokomotif yapmak için Amerikalılarla ortaklık kuracaksınız, Sakarya’da YHT seti yapmak için Korelilerle ortaklık kuracaksınız, Erzincan’da ray bağlantı elemanları yapmak için Almanlarla ortaklık kuracaksınız, Çankırı’da Avusturyalılarla ortaklık kuracaksınız.İşte bunları yaparak hem işsizlerimize iş sağlayacağız, ülkemizin, insanımızın geleceği olan tarihi kuruluşumuz demiryollarını da ayağa kaldıracağız. Bunun için çalışıyoruz.” dedi.
Avusturya merkezli Voestalpine şirketi yöneticisi Dieter Fritz, Voestalpine’ye ait dünyanın çeşitli ülkelerinde 46 makas fabrikasının bulunduğunu, şirketin piyasanın yüzde 40′ına sahip olduğunu söyledi. Temeli atılan fabrika, Çankırı’da mevcut makas fabrikasının yanındaki 22 dönümlük arazi üzerine inşa edilecek. TCDD ve yerel yönetimlerin makas ihtiyacının yanı sıra üretim kapasitesinin %10’unu ihraç edecek. İlk yatırım tutarı 7.9 Milyon Euro’yu bulan Vademsaş’da üretimdeki yerlilik oranı ilk üç yıl içerisinde % 62’ye ulaşacak. Makas konusunda dünyanın ilk firması olarak gösterilen Avusturya Voestalpine Firmasının % 51, Kardemir’in %34, TCDD’nin %15 olarak ortak olduğu Çankırı Makas Fabrikası (Vademsaş) iki yıl içinde bitirilecek. Fabrikada ilk yıllarda 140 personel istihdamı sağlanacak, bu sayı daha sonraki yıllarda giderek artacak. Vademdaş’ın on yıllık yatırım süreci içinde 150 Milyon USD değerinde bir pazar hedefine ulaşacağı tahmin ediliyor.
“Adapazarında TCDD – ROTEM (Kore) ortaklığı ile kurulan fabrika metro, YHT ve dizel tren setlerini üretiyor..”
TCDD’nin Adapazarı Vagon Fabrikası TUVASAŞ, Hyundai – ROTEM firmasının ortaklığı ile metro, YHT ve dizel yolcu treni setlerinin üretimine başladı. fabrika, ROTEM’in ABD dışındaki ilk yurtdışı yatırımı.
6 Eylül, 2010 tarihli anlaşma ile Marmaray’ın 275 aracı burada üretilecek.. TCDD’ye yapılan ‘Raybüs’ dizel tren setlerinde de teslimatlar devam ediyor. Yukarıdaki fotoğraf bu dizel setlerine ait.
“Kuru limanlar Anadolu’ya yayılıyor”
TCDD farklı ölçeklerde 15 noktada lojistik merkezler kurmayı hedefliyor. Bu merkezler; Hadımköy (İstanbul), Muallimköy (İstanbul), Menderes (İzmir), Çandarlı (İzmir), Köseköy (İzmit), Gelemen (Samsun), Hasanbey (Eskişehir), Boğazköprü (Kayseri), Gökköy (Balıkesir), Yenice (Mersin), Uşak, Palandöken (Erzurum), Kayacık (Konya), Kaklık (Denizli) ve Bozüyük (Bilecik) olarak sıralanıyor.
2009 Yılı itibarı ile, Samsun (Gelemen), Denizli (Kakalık), İzmit (Köseköy), Eskişehir (Hasanbey), Kayseri (Boğazköprü) inşaat çalışmalarının birinci etabı tamamlanırken, Eskişehir (Hasanbey) ve Kayseri (Boğazköprü’nün) ikinci etap işleri ile Balıkesir’in (Gökköy) inşaat işlerine başlanacağı ifade ediliyor. Diğer lojistik merkezlerin inşaat çalışmaları ise devam ediyor.
“Ayda 5,750 blok tren seferi yapılıyor”
TCDD 2009 Faaliyet raporundan:
“Yurtiçi blok trenlerin sefere konulmasının yanı sıra, uluslararası yük taşımacılığımızda da blok tren işletmeciliğine geçilmiştir. Türkiye ile Avrupa ülkeleri arasında, başta Almanya olmak üzere Bulgaristan, Macaristan, Avusturya, Hırvatistan, Romanya ve Slovenya’ya; doğuda İran, Suriye ve Irak’a, Orta Asya ülkelerinden Türkmenistan ve Kazakistan’a karşılıklı olarak blok yük trenleri çalıştırılmaktadır. Bu kapsamda 158 adet yurtiçi, 33 adet uluslararas› olmak üzere günde karşılıklı 191 adet blok yük treni çalıştırılmaktadır.”
“Özel sektör şirketleri kendi vagonları ile taşımacılık yapabiliyorlar”
TCDD 2009 Faaliyet raporundan:
“Bugün itibarı ile mevcut sözleşmeler çerçevesinde 40 adet firmanın 2.453 adet vagonu TCDD şebekesinde işletilmektedir. 2009 yılında sahibine ait vagonlarla 4,2 milyon ton yük taşması yapılmış olup toplam taşıma içindeki payı %22’dir.” Bunun en iyi örneği, 500 adetden fazla yük vagonuna sahip olan Arkas Holding’e ait Ar-Gü firması. TCDD’nin lokomotifi, Arkas’ın Ar-Gü şirketine ait vagonları çekerken.
“Konteyner taşımacılığı artıyor”
TCDD 2009 Faaliyet raporundan:
…bu kapsamda 2002 yılında 375 bin ton/yıl olan demiryoluyla yapılan konteyner taşımacılığı, 2009 yılında 15 kat artarak yaklaşık 5,5 milyon ton konteyner taşımacılığı yapılmıştır.
“YHT’lerin yük nakliyesine de dolaylı faydası var: Mevcut hatlar tamamen yük taşımacılığına kalacak”
YHT Hatları devreye girdikçe, bir yandan yenilenen normal tren yollarımızın trafik kapasitesi yük trenlerine terkedilmiş olacak.. Bu da yük nakliyatında hız ve kapasite artışı anlamına geliyor..
“Gelirlerin giderleri karşılama oranı yükseliyor”
2002 yılında yüzde 50′lerde olan gelir/gider oranı, 2009 yılında yüzde 80′e yükselmiş durumda. TCDD’nin 2014′den itibaren zarar etmemesi öngörülüyor.
Yapılacak bir yasal değişiklikle, karayollarını devletin inşa edip, bu yollarda özel şirketlerin otobüs işlettiği gibi, demiryolarının alt yapısının da devlet tarafından üstlenilmesi, tren işletmeciliğinin zaman içinde özel sektöre terk edilmesi düşünülmekte..
SONUÇ:
Rahmetli Özal’ın akılda kalan en büyük yanlışlarından biri de “demiryolları komünist sistemin ulaşım aracıdır” lafıydı.
Bu, “ABD’nin şehirlerarası karayolu sisteminden etkilenmiş ama demiryollarını incelememiş sıradan bir insanın edebileceği bir laftı. ABD coğrafi olarak çok geniş olduğundan uzun mesafelerde uçak yolculuğunun ağırlığı doğal olarak fazla. Ancak şu anda bile ABD’nin demiryolu sistemi hala ton/km başına dünyanın en düşük maliyetli ve en ucuz fiyatla kargo taşıyan demiryolu sistemi ve bu ABD’nin rekabet gücünün önemli bir dayanağı.
AKP bu yanlışa düşmedi. Ellerinde, büyüyen Türkiye’nin büyüyen imkanları da var. Ulaştırma Bakanı Yıldırım’ın vizyonu da Türkiye için ayrı bir şans oluşturmuş. Hava ulaşımında, karayollarında, gemi inşa sanayinde yarattığı ivmeyi demiryollarına da yansıtmış. Tabi, sekiz yıldır aynı koltukta oturması da bu verimlilikte rol oynuyor.
TCDD, o bildiğimiz ‘köhnemiş’ halinden hızla sıyrılıyor. Hedef 2023′de Batı Avrupa standardını yakalamış olmak. Atılım sadece YHT’ler ile sınırlı değil, eldeki şebekenin tamamen yenilenmesi, elektrikli hale getirilmesi, sinyalizasyonunun tamamlanması, tek hattan çift hatta geçilmesi, demiryolu bağlantısı olmayan liman bırakılmaması, organize sanayi bölgelerinin mümkün olanlarına tren bağlantısı yapılması, gar ve istasyonların yenilenmesi, özel sektör işbirliği ile lojistik merkezleri kurulması gibi pek çok hedef var. Bu tempoyla devam edebilirsek ulaşmak hayal değil..
Hem yükte, hem yolcuda demiryollarının payının artacağı yıllara giriyoruz. Bunun ekonomimize yapacağı katkılar saymakla bitmez.. Çin’in hem ekonomik, hem politik dürtülerle uygun kredi sağlamasından da faydalanıyoruz.
Konunun beni en memnun eden yönü şu ki, Türkiye artık ele aldığı bir konuyu ileriye taşıyabilen bir ülke.. Nasıl TCDD eski TCDD olmaktan çıkıyorsa, asıl Türkiye eski ‘kıtipyoz’, ‘aciz’ halinden çıkıyor.. Asıl iyi haber bu.. TCDD bunun göstergelerinden birisi.. Başka göstergelerde buluşmak üzere..
Saygılarımla,
Tevfik İzmirli